Elektronik atık toplamada başarı hikayeleri

Bu yazımızda sizleri elektronik atık toplamada başarı hikayeleri başlığı altında Wecylce organizasyonuyla tanıştıracağız.

Materyallerin ve enerjinin geri dönüşümü hatırı sayılır derecede çevre ve ekonomi için fayda sağlayabilir. Bu alanda bir parantez açmak gerekirse özellikle soğtucuların uygun şartlarda dönüşüm faaliyetlerine tabi tutulması, “yeşil ev” ve “gaz emisyonu” gibi konulara ciddi katkı sağlayabilmektedir. Hollanda’da bir organizasyon bile fark yaratabildi. Yazımızın devamında bu konuyu detaylandıracağız.

Hollanda’da elektronik atık toplama

Wecycle, elektronik atıkların toplanması ve geri dönüşümü üzerine Hollanda’da faaliyet gösteren, kar amacı gütmeyen bir kuruluş. Wecycle, bu görevi 1750 adet üretici, ithalatçı ve ihracatçı firma adına yürütmekte. Wecycle ve PRé 2009 yılından beri çevre için birlikte çalışmaktadır. Her yıl PRé, LCA raporunu yayınlar. Bu raporda ger dönüşüm çalışmalarından kaçırılmış elektronik aletlerin, tasarruflu lambaların, buzdolaplarından ve soğutuculardan uygun şekilde sökülmemiş CFClerin HCFClerin çevreye olan etkileri hesaplanır.

CFC ve HCFC nedir? CFC, klorofflorokarbon olarak tanımlanan bir karışımdır. İçeriğinde klor, flor ve karbon vardır. Soğutucu sistemlerde kullanılır. CFCler ozon tabakası açısından zaralı maddlerdir. CFCler zaman içerisinde hidrokloroflorokarbonla (HCFC) değiştirilmişse de çevre açısından kritik eşiğin altına inilememiştir zarar endeksinde. Wecycle, bu maddelerin doğaya karışmadan çıkarılması konusunda organizasyonlar yürütmektedir.

Elektronik atık yaklaşımı

Yıllar içerisindeki iklim değişikliği gidişatı Wecycle organizasyonunu yaşam döngüsü yaklaşımına itmiştir. Elektronik atıkların geri dönüşümü nedeniyle ortaya çıkan karbondioksit emisyonundan kaçınmanın en temel yolu mecbur kalmadıkça yeni elektronik alet kullanımından uzak durulmasıdır. Sonuçta bakırın geri dönüşüm esnasında çevreye olan etkisiyle bakırın üretim basamaklarında yaşanan çevresel etki eş değer değildir. Geri dönüşüm sırasında kazanılan kayıp materyaller (alüminyum, bakır, demir, çinko, cam) ve doğrudan doğaya karışmaması gereken plastik aksamlar da hesaba dahil edilmelidir. Tüm bunlar yaşam döngüsünün uzatılması yaklaşımının geri dönüşümle çok kuvvetlendiğini gösteren parametrelerdir.

2017 Yılından İstatistikler

2017 yılında 107,000,000 kilo elektronik atık toplandı. Bu sonuç Wecyle iş birliği yapan belediyeler, dükkanlar ve şirketler sayesinde elde edild.

Dönüşüm ekonomisinin tatbik edilmesi sayesinde atıklar kaynağa dönüştürüldü. Elektronik atıkların %97’si kullanılabilir materyale döüştürüldü veya enerji korunması amacuyla kullanıldı.

Elektronik atıkların geri dönüşümü sırasında CFC ve HCFC’nin yıkıcı etkileri engellenerek 354,000,000 karbondioksit salınımı engellendi.

Bu rakamların tamamı elektronik atıkların geri dönüşümünün çevreye olan muazzam katkısı gözler önüne seriyor.

Yıllara göre oranlar

Avrupa’da 2012 yılına kadar toplanan elektronik atık oranı düzenli olarak artmaktaydı. Ancak 2012’den bu yana toplanan atık oranı 110,000 ton civarında seyretmekte. Bununla birlikte elbette yıl bazlı karbondioksit emisyon oranıyla e-atık toplanma oranı arasında da ilişki kurulmakta.